Cazibənin təsviri
Muzey 1942 -ci ildə Chifte Minareli binasında açılmışdır. Muzeyin əsas kolleksiyalarından biri, vətəndaşların əldə etdiyi və ya bağışladığı və arxeoloji qazıntılar nəticəsində tapılan əsərlərdir. Daha sonra, 1967 -ci ildə Ərzurum Muzeyindən yeni bir binaya köçmək istəndi. 1994 -cü ildə Yakutiya mədrəsəsində muzey açıldı. Burada əsas ekspozisiyalar türk-islam dövrünə aid etnoqrafik əsərlər və tapıntılardır. Tezliklə muzeyin adı dəyişdirilərək Arxeologiya Muzeyi və Türk-İslam Əsərləri Muzeyinə bölündü.
Qədim yaşayış yerlərinin qazıntıları nəticəsində arxeoloji muzey ən qiymətli əsərlərin sahibi oldu və bu gün zəngin eksponat kolleksiyasına malikdir.
Qədim yaşayış yerlərinin salonunda bu bölgənin ərazisində aparılan qazıntılar nəticəsində muzeyin əldə etdiyi əsərlər var. Onların arasında Karaz (1942-1944), Pulur (1960) və Sosada (1994-1998) qazıntılar zamanı aşkar edilmiş əsərlər xüsusi yer tutur. Eramızdan əvvəl IV əsrdən Səlcuqlu dövrünə qədər insan sivilizasiyasının tarixinə aid olan əşyalar və əsərlər də nümayiş etdirilir. Heykəlciklər, ox başları, müqəddəs od mənbələri, daş məmulatları və bişmiş gil qablar ilə təmsil olunurlar.
Növbəti zala Roma, Yunan dövrləri və Zaqafqaziya salonu deyilir. Bu otaqda İkiztəpədə aparılan qazıntılar nəticəsində muzeyin əldə etdiyi əsərlər nümayiş olunur. Bizans və Roma dövrünə aiddirlər, aralarında üzüklər, tiaralar, qızıl əşyalar, sırğalar, yandırılmış gildən hazırlanmış əşyalar, göz yaşları üçün şüşə butulkalar, lahitlər, həmçinin ikinciyə aid əşyalar və sənət əsərləri sərgisi var. minillik, Şərqi Anadolu, Qərbi Van, cənub -şərqdə Urmie Gölü sahillərində və şimal -şərqdə Gürcüstanın mədəniyyət səviyyəsini əks etdirən.
Urartu irsindən muzey eksponatları: metal qablar, yandırılmış gil əsərləri, dekorativ məqsədlər, estetik əşyalar, möhürlər, and lövhələri, hərbi texnika və digər əşyalar.
Sikkələr salonunda Bizans və Roma dövrünə aid sikkələr nümayiş olunur. Təbiət tarixi salonunda muzeyin əldə etdiyi Urartu yazı lövhələri, epitafları var. Beş yüz min il əvvəl yaşamış Mamudun əsərlərinə diqqət yetirilir.
